આમ તો આપણા શરીરના દરેક અંગનું પોતાનું મહત્વ છે, પરંતુ આપણા શરીરમાં હૃદયનું સ્થાન સૌથી વિશેષ હોય છે. આખા શરીરમાં લોહીનું પરિભ્રમણ કરવાનું કામ હૃદય કરે છે. હ્રદયનું કામ એટલું ખાસ છે કે તેને રોગોથી દૂર રાખવાની આપણી પણ ખાસ જવાબદારી છે. આપણે બધા સમજીએ છીએ કે હૃદય ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે, પરંતુ શું આપણે તેને સ્વસ્થ રાખવા માટે કેટલાક ઉપાય કરીએ છીએ, કદાચ મોટાભાગના લોકોનો જવાબ ના હશે. આજની ભાગદોડ ભરેલી લાઈફમાં અનિયમિત દિનચર્યાને કારણે 30 થી 40 વર્ષની ઉંમરે હૃદયની ઘણી બીમારીઓ થવા લાગે છે. આ સમસ્યા એટલી સામાન્ય થઈ ગઈ છે કે દરેક પરિવારમાં કોઈને કોઈ આ સમસ્યાનો શિકાર બને છે. નાના બાળકો પણ આ રોગથી અછૂત નથી.
ભારત જેવા દેશમાં આજે હૃદયરોગના દર્દીઓની સંખ્યા મોટી સંખ્યામાં વધી રહી છે, જેનું મુખ્ય કારણ આધુનિક જીવનશૈલી, ખરાબ જીવનશૈલી, ખરાબ ખોરાકની આદત, તણાવની ચિંતા વગેરે છે. વિશ્વમાં મૃત્યુ અને અપંગતાનું મુખ્ય કારણ હૃદય રોગ છે. હૃદયના રોગોમાં સૌથી મોટો રોગ હાર્ટ એટેક પણ કહેવાય છે. હાર્ટ એટેક અચાનક અને ગમે ત્યારે આવી શકે છે. કોઈપણ વ્યક્તિ પર હાર્ટ એટેકના જોખમનું સ્તર તેની રોગપ્રતિકારક શક્તિ પર પણ નિર્ભર કરે છે. હાર્ટ એટેક આવતા પહેલા આપણું શરીર આપણને ઘણા સિગ્નલ આપે છે.
પુરુષોમાં હાર્ટ એટેકનું કારણ : આજકાલ લોકો હૃદયની બીમારીઓથી સૌથી વધુ પરેશાન છે. સ્ત્રીઓ અને પુરૂષોને ખૂબ જ નાની ઉંમરે હૃદયની સમસ્યા થવા લાગી છે. જો છેલ્લા કેટલાક દિવસોમાં જોવામાં આવે તો હાર્ટ એટેક અને કાર્ડિયાક અરેસ્ટના કારણે મૃત્યુઆંક નોંધપાત્ર રીતે વધી ગયો છે. પુરુષોમાં હાર્ટ એટેકનું જોખમ નોંધપાત્ર રીતે વધી જાય છે, તેની પાછળનું મુખ્ય કારણ જીવનશૈલી છે. જો કે, આ સિવાય મહિલાઓ અને પુરુષોનો જૈવિક મેકઅપ પણ અલગ-અલગ હોય છે. આવી સ્થિતિમાં બંનેના શરીરમાં ઘણી વખત એક જ રોગના અલગ-અલગ લક્ષણો જોવા મળે છે.
વાસ્તવમાં પુરુષોનું હૃદય સ્ત્રીઓ કરતાં મોટું હોય છે. તેની રક્તવાહિનીઓ વિવિધ ચેમ્બરથી અલગ પડે છે. સ્ત્રીનું હૃદય પુરુષ કરતાં વધુ ઝડપથી પંપ કરે છે. આવી સ્થિતિમાં, જ્યારે સ્ત્રી તણાવમાં હોય છે, ત્યારે તેના પલ્સ રેટ વધી જાય છે. બીજી તરફ, જ્યારે માણસ તણાવમાં હોય છે, ત્યારે તેના હૃદયની ધમનીઓ સંકુચિત થઈ જાય છે, જેનાથી બ્લડ પ્રેશર વધે છે. આવો જાણીએ પુરુષોમાં હૃદય રોગ થવાના કારણો શું છે.
કોલેસ્ટ્રોલમાં વધારો : હાઈ કોલેસ્ટ્રોલ હૃદયની બીમારીઓનું મુખ્ય કારણ છે. જ્યારે કોલેસ્ટ્રોલ પ્લેક ધમનીઓમાં બને છે અને મુખ્ય રક્તવાહિનીઓને નુકસાન પહોંચાડે છે. સામાન્ય રીતે પુરુષોમાં, સૌથી મોટી ધમનીઓમાં પ્લેક બિલ્ડઅપ થાય છે, જે રક્તને હૃદય સુધી પહોંચતા અટકાવે છે. તેનાથી પુરુષોમાં હૃદય રોગોનું જોખમ વધી જાય છે.
શારીરિક પ્રવૃત્તિમાં ઘટાડો : એવું જોવામાં આવ્યું છે કે પુરુષો કરતાં સ્ત્રીઓ વધુ સક્રિય હોય છે. પુરુષોનું મોટાભાગનું કામ બેસવાનું હોય છે. ઓફિસમાં બેસીને નોકરી કરવી, કાર ચલાવવી કે ઘરનું કામ કરવું, તે કોઈપણ કામમાં શારીરિક રીતે બહુ સક્રિય નથી. આ પુરૂષોમાં હૃદય રોગનું મુખ્ય કારણ છે.
હાઈ બ્લડ પ્રેશરની સમસ્યા : હાઈ બીપીની સમસ્યા હાર્ટ એટેક અને સ્ટ્રોકનું મોટું કારણ બની જાય છે. પુરુષો અને સ્ત્રીઓમાં સિસ્ટોલિક અને ડાયસ્ટોલિક બીપી અલગ અલગ હોય છે. યુવાન પુરુષોમાં યુવાન સ્ત્રીઓ કરતાં વધુ સિસ્ટોલિક બ્લડ પ્રેશર હોય છે. પુરુષોમાં હાઈ બ્લડ પ્રેશરનું સૌથી મોટું કારણ સિસ્ટોલિક હાઈ બીપી છે. આ તે છે જે હાયપરટેન્શનનું કારણ બને છે.
ધૂમ્રપાન અને આલ્કોહોલનું સેવન : ભારત જેવા દેશોમાં ધૂમ્રપાન કરનારા અથવા ડ્રગ્સના વ્યસનીઓની સંખ્યામાં પુરુષો વધુ છે. ધૂમ્રપાનથી હૃદયની બીમારીઓનું જોખમ વધે છે. સ્ત્રીઓ પુરૂષો કરતા ઓછો દારૂ પીવે છે. તેથી, વય સાથે પુરુષોમાં હૃદય રોગનું જોખમ વધે છે.
લો ટેસ્ટોસ્ટેરોન લેવલ : લો ટેસ્ટોસ્ટેરોન લેવલ ઘણીવાર તમારી શારીરિક ક્ષમતા સાથે સંકળાયેલું હોય છે, પરંતુ તે હાર્ટ અને ટાઇપ 2 ડાયાબિટીસનું જોખમ પણ વધારે છે. ટેસ્ટોસ્ટેરોન હોર્મોન મેટાબોલિઝમ સારું રાખે છે અને હાઈ બ્લડ પ્રેશર, હાઈ સુગર અને ખરાબ કોલેસ્ટ્રોલને નિયંત્રિત કરે છે. આવી સ્થિતિમાં ટેસ્ટોસ્ટેરોનનું ઓછું સ્તર તમને હૃદય રોગના દર્દી બનાવી શકે છે.
આમ, આવા કારણોના લીધે પુરુષોમાં હદયના રોગો વધારે પ્રમાણમાં થતા જોવા મળે છે. આ માહિતી માત્ર શૈક્ષણિક માહિતી માટે છે. આ ઉપયોગી માહિતીને જનહિત માટે જરૂર શેર કરવા વિનંતી.
